Sinds een aantal jaren is de term ‘Symbioceen’ in opmars, ook in Nederland. Kort gezegd verwijst de term naar het tijdperk waarin de mensheid weer beseft onderdeel van de natuur te zijn, zelf natuur te zijn, en vanuit dat besef handelt ten gunste van een herstelde, gezonde planeet. Glenn Albrecht heeft de term bedacht en de wereld ingebracht. En met succes, want zoals gezegd wint de term aan populariteit onder professionals die de voedselvoorziening, de zorg, de economie en ook het onderwijs weer in lijn willen brengen met een leefbare planeet.

Nieuwe woorden maak je alleen als bestaande woorden niet voldoen. Vooral academici lijken hierin te grossieren. De vraag is echter: zijn er inderdaad geen bestaande woorden die uitdrukking geven aan wat zij willen zeggen? Iets strenger geformuleerd: zijn westerse academici echt de eersten met waarnemingen waar nog geen woorden voor zijn? Ik betwijfel het.

In Earth emotions. New words for a new world vertelt Albrecht een groot deel van zijn boek dat hij de bedenker van het woord ‘solastalgia’ is en laat hij zien waar ter wereld hij dit woord zoal heeft geïntroduceerd (Albrecht 2019). Solastalgia verwijst naar gevoelens van weemoed bij het teloor zien gaan van je leefomgeving. Albrecht beschrijft hoe dit gevoel hem bekroop toen de mijnbouw nabij zijn woonplaats een ravage aanrichtte.

Ik wil geenszins ontkennen dat hij deze gevoelens had, maar had hij echt de primeur? De eerste bewoners van wat nu Australië heet zagen hun leefomgeving al sinds 1788 achteruitgaan, toen de Britten in hun leefgebied een eerste straf kolonie stichtten. Me dunkt dat zij daar concepten voor hebben, ook al zijn die niet in Greco-Romaanse samenstellingen vervat.

Dit artikel is verschenen in Waardenwerk 2025, 102-103, p. 116-119. Binnenkort neem ik het volledige artikel hier op.