Iets meer dan vijftig jaar geleden, op 28 augustus 1963 om precies te zijn, vertelde Martin Luther King bij het Lincoln Memorial in Washington D.C over zijn droom. In die droom over vrijheid voor iedereen, kon iedereen zich over verschillen heen zetten, “the Negro community” maar ook “our white brothers”, want “[they] have come to realize that their destiny is tied up with our destiny. And they have come to realize that their freedom is inextricably bound to our freedom.” Enkele maanden daarvoor had hij al geschreven: “Injustice anywhere is a threat to justice everywhere. We are caught in an inescapable network of mutuality, tied in a single garment of destiny. Whatever affects one directly, affects all indirectly. Never again can we afford to live with the narrow, provincial ‘outside agitator’ idea.” Ware woorden die niets aan actualiteit hebben ingeboet, ook niet als we ze uit de context halen van de rassenscheiding in de VS toentertijd – een abstractie waar King ons zelf toe uitnodigt. Het lijkt zo eenvoudig: kijk over de verschillen heen, dan vergroot je je blikveld en zie je in één inclusieve zwiep alleen nog ‘insiders’ op basis van overeenkomsten. Zijn wij tot handelen op basis van zo’n geabstraheerde mens in staat? Ik denk niet altijd, want onze ervaring met concrete mensen is er ook nog. In zijn boek Thought Paralysis. The Virtues of Discrimination schrijft Farhad Dalal dat wij onmogelijk door het leven kunnen zonder verschil waar te nemen. De tolerantie die equality movements willen opleggen, leidt volgens Dalal tot hetzelfde denkpatroon als dat van de racisten, seksisten en andere -isten die ze proberen te bestrijden, namelijk de bevestiging van een anders-zijn dat geen nader onderzoek meer behoeft: ‘je moet X accepteren hoewel/omdat X anders is’. De gelijktijdigheid van ‘hoewel’ (waarom niet) en ‘omdat’ (waarom wel) leidt tot de verlamming uit de titel van het boek. We moeten, zo betoogt Dalal, juist níet niet willen discrimineren, want dan heffen we diversiteit op, zien we niets meer en stokt ons denken. Denken is discrimineren en de hokjesgeest waart overal. Maar als we daar niet aan ontkomen, dan kunnen we op z’n minst kiezen welke hokjes we maken. We kunnen ons denken ethisch maken door ons bij een waargenomen verschil af te vragen of het relevant is en waarom, dus door onze discriminatie te onderzoeken. Waarom accepteer je het een, verwerp je het ander? Welk verschil wil je maken? Als ik die vraag voor mezelf beantwoord, dan is dat het verschil tussen wel en geen zin in onderzoek. Voor wie wil onderzoeken, bouw ik een hokje. En dat hokje heet [campus]OrléoN.
Dit is het redactioneel van de CO Times van september 2013. Download de hele CO Times hier.
